Strategische keuze

Zelf doen of aan derden overlaten?

Als bedrijf moet u zich afvragen welke activiteiten uzelf moet (of wilt) doen en welke u kunt overlaten aan andere bedrijven (toeleveranciers, opdrachtgevers, gespecialiseerde partners).

Het denken over ‘make or buy’ stamt uit de jaren ’70 en is van belang op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Op strategisch niveau is het van belang om vast te stellen wat de kernactiviteiten van het bedrijf zijn, nu en in de toekomst. Strategische samenwerking is er op gericht om kennis, kunde en faciliteiten van buiten de organisatie optimaal te benutten voor interne doeleinden.

Open innovatie gaat nog een stap verder door uit te gaan van gezamenlijke doelstellingen en ook te kijken naar de waarde van ‘interne resources’ voor partijen buiten de eigen organisatie.  

Kernactiviteiten, resources en partnerships

Een van de populaire instrumenten op het gebied van business modeling is het Business Model Canvas (zie de afbeelding hieronder). Op basis van de waardepropositie van het bedrijf (“op welke manier bent u van betekenis voor klanten?”) moet u keuzes maken over:

• Kernactiviteiten (“wat moet u hiervoor doen?”).
• Kern ‘resources’ ( “welke middelen zijn hierbij nodig?”).
• Kernpartners (“wie heeft u daarbij nodig?”).

Samenwerking met externe partners is nodig om toegang te hebben en gebruik te kunnen maken van kennis, kunde en faciliteiten die NIET beschikbaar en/of economisch rendabel zijn binnen de eigen onderneming.    

Porter’s waardeketen model

Wanneer een activiteit cruciaal is om de hiervoor genoemde waardepropositie ligt het voor de hand om deze in eigen huis te organiseren en te investeren in kennis, kunde en faciliteiten. Dit geldt zowel voor primaire activiteiten als inkoop, logistiek, productie, marketing & sales en after sales service als voor ondersteunende en voorwaardenscheppende activiteiten (zie Porter’s waardeketen model). Om niet helemaal overgeleverd te zijn aan de markt kan een bedrijf ook kiezen voor een ‘tussenliggende’ oplossing door een partnership te ontwikkelen met een gespecialiseerd bedrijf en goede afspraken te maken over de samenwerking.

Strategische inkoop

Producten, onderdelen en diensten die niet tot de kernactiviteiten van de onderneming behoren zullen extern ingekocht moeten worden. Dat betekent niet voor al deze inkoopproducten (of diensten) dezelfde aanpak gehanteerd moet worden.

Een veel gebruikt instrument voor het bepalen van de inkoopstrategie is de matrix van Kraljic. Afhankelijk van het toeleveringsrisico (zijn er bv meerdere aanbieders beschikbaar?) en het financieel belang of risico (hoeveel geld is er mee gemoeid) kan een bedrijf verschillende strategieën hanteren (zie afbeelding)

Niveau van uitbesteden; koop- en maakdelen

Onderdelen, producten of diensten die niet standaard beschikbaar zijn op de markt zullen op specificatie ontwikkeld en gemaakt moeten worden. In een volgend deel van deze online cursus vindt u de strategieën die een bedrijf hiervoor kan gebruiken.

Wist u dat een uitbesteder ervoor kan kiezen om de ontwikkeling van een specifiek onderdeel of module geheel vanuit zijn eigen huis te doen? Hij kan toeleveranciers voorschrijven wat de technische specificaties zijn waaraan het product en/of maakproces moet voldoen.
Een andere strategie is die waarbij de toeleverancier (veel) meer ruimte krijgt om – op basis van functionele specificaties – te bepalen hoe het product of module er uit moet zien en hoe dit geproduceerd gaat worden.

Wanneer externe resources i.p.v. intern?

Wanneer een activiteit cruciaal is om de hiervoor genoemde waardepropositie te realiseren, ligt het voor de hand om deze in eigen huis te organiseren en te investeren in kennis, kunde en faciliteiten. In het scenario hieronder kunt u daar wat mee oefenen.